१७ अगस्ट, ताइपेइ/ताइवान
विश्व नेपाली साहित्य महासङ्घ, ताइवान शाखाले १७ अगस्ट २०२४, शनिबार ताइवानको मध्येमा रहेको औद्योगिक शहर ताइचुङ्गमा साहित्यिक कार्यक्रम सम्पन्न गर्यो। यस कार्यक्रममा विनेसाम ताइवान शाखाका अध्यक्ष मनोज कंडेल सभापति रहनुभएको थियो भने विनेसाम ताइवान शाखाका सल्लाहकार मृगेन्द्र राज देवकोटाले कार्यक्रम संचालन गर्नुभएको थियो। उक्त कार्यक्रममा सुदर्शन पाण्डे, शंकर पन्थी, रामेश्वर पुडासेनी, चेत नारायण ज्ञवाली, राजेन्द्र बिस्वकर्मा, मृगेन्द्र राज देवकोटा, राम मणि सिटौला, र कपिल अधिकारीको उपस्थिति थियो। लगभग तिन सय नेपाली रहेको ताइवानमा हरेक वर्ष साहित्यिक कार्यक्रम, भेटघाट र रचना वाचन हुने गर्दछ। गत शनिवार पनि कथा, कविता, मुक्तक, हाइकु तथा गजल वाचन गरिएको थियो। कार्यक्रममा गजल लेखन, हाइकु लेखनबारे पनि चर्चा गरिएको थियो।
विश्व नेपाली साहित्य महासङ्घ, ताइवानद्वारा आयोजित साहित्यिक कार्यक्रमले साहित्यिक सिर्जना र विमर्शको वातावरण मात्र सृजना गरेन, तर सहभागीहरूको विविध शैक्षिक पृष्ठभूमिका कारण शैक्षिक आदानप्रदानको अवसर पनि प्रदान गर्यो। कार्यक्रममा सहभागी सबैजना विभिन्न क्षेत्रमा पीएचडी गरिरहेका विद्वान्हरू भएकाले उनीहरूको अनुसन्धान र अध्ययनका क्षेत्रमा आधारित विचार र अनुभवहरू पनि साटासाट गरियो। यसले साहित्यिक बहसलाई मात्र नभई शैक्षिक बहसलाई पनि नयाँ उचाइमा पुर्यायो।
कार्यक्रममा नेपाली साहित्यमा किशोरवयका पाठकहरूको अभावबारे छलफल भएको थियो। ८-१६ वर्ष उमेर समूहका लागि लक्षित साहित्यिक सामग्रीहरूको कमी रहेको र यसले गर्दा किशोरवयका पाठकहरूलाई साहित्यमा आकर्षित गर्न कठिनाइ भएको कुरा सहभागीहरूले औंल्याए। अन्तर्राष्ट्रिय साहित्यमा जस्तै, नेपाली साहित्यमा पनि किशोरवयका पाठकहरूको रुचि अनुसारका राम्रो सामग्रीहरूको अभाव रहेको चर्चा भयो। नेपाली साहित्यमा अन्य देशका साहित्यजस्तै हास्यव्यंग्य, रोमाञ्चकता, र चित्रकथा (comics) जस्ता विधाहरूलाई समृद्ध पार्न आवश्यक रहेको पनि सहभागीहरूले बताए। यसले किशोरवयका पाठकहरूलाई नेपाली साहित्यतर्फ आकर्षित गर्न मद्दत गर्न सक्छ।
यस्ता साहित्यिक कार्यक्रमहरूले साहित्यकारहरूलाई मात्र होइन, शैक्षिक क्षेत्रका अनुसन्धानकर्ता र पाठकहरूलाई पनि एकआपसमा ज्ञान साटासाट गर्न सहयोग पुग्छ। ताइवानमा रहेका नेपालीहरूले हरेक वर्ष आयोजना गर्ने यस्ता कार्यक्रमहरू नेपाली साहित्यको प्रवर्द्धनमा महत्वपूर्ण भूमिका खेलिरहेका छन्।